Poëzienatuurwandeling 2017 De Groenendijk

Evenals vorig jaar organiseerde de IVN-afdeling Oss samen met het PPO Poëzie Podium Oss  een poëzienatuurwandeling. Deze keer was het te doen op zondag 30 april 2017 in het natuurgebiedje "de Groenendijk" aan de Nieuwe Spaanse Steeg tussen Berghem en Haren bij Oss. Ook dit jaar heb ik er weer aan meegedaan.
Onder leiding van IVN-gidsen werd er in drie groepen een rondwandeling gemaakt en aan iedere groep nam een dichter deel, die op negen stopplaatsen zijn/haar gedicht(en) voordroeg. 
De gedichten stonden min of meer in relatie met de stopplaatsen.
Ook ik heb op acht van de negen stopplaatsen verschillende gedichten voorgedragen, het  waren haiku/senryu gedichten en enkele korte andere gedichten. Bij de start (stopplaats 1) droeg de stadsdichter van de Oss, Kitty Schaap, voor de gehele groep haar eerste gedicht voor.
De Groenendijk was een zogenaamde compartimenteringsdijk, een dijk die dwars op de Maas stond. Langs het stroomgebied van de Maas waren meerdere van dit soort dijken om zo te voorkomen, dat bij hoog water het hele gebied in één keer onder water zou lopen.

Achter de dijk ligt nu nog dit stille poeltje.

Toen ik in 1998 het Pieterpad liep en in Groningen voor het eerst kennismaakte met het begrip haiku/senryu schreef ik in Haren onder Groningen tijdens een rustpauze aan net zo'n poeltje mijn eerste haiku/senryu en die heb ik hier nu voorgedragen.

--------------------------------------------------------

windstil toch rimpels

in het water de groeven

van een spiegelbeeld

--------------------------------------------------------  

Zo'n dijk zorgde uiteraard voor vele twisten tussen bewoners aan de ene kant en bewoners aan de andere kant. De ene kant probeerde het water zolang mogelijk tegen te houden, terwijl de andere kant het liever kwijt was.
De bewoners aan de "natte" kant probeerden dan ook regelmatig de dijk door te steken. Dit leverde vaak vechtpartijen op, waarbij gewonden en zelfs doden zijn gevallen.
Op een gegeven moment is er op de dijk een stenen richel (muurtje) gekomen, om hem steviger en ook hoger te maken. 
Ten tijde van de "Osse Bende" was er in Oss marechaussee 
gestationeerd en die hield daar toen een oogje in het zeil.
Hieronder een foto van een stukje dijk met stenen richel en een tekst die ik erbij schreef.

Muurtje

Het nieuws ging

als een lopend vuurtje.

Op de Groenendijk daar lag

plots een muurtje. Dat maakte

de dijk sterker en ook  hoger, hierdoor

bleef het aan de ene kant wel droger. Aan

de andere kant kwam dat zeer ongelegen, daar

waren zij er uiteraard faliekant op tegen. Probeerden

het te slopen met schop en bijl. Marechaussee uit Oss hield

een oogje in het zeil. Nu deze aloude strijd voor eens en altijd is
gestreden,herinnert nog 'n mossig paadje aan dit roemrucht verleden

###########
########
######
####

####
####

Toen we een paar weken 

   geleden de route voor 

wandelden 

stond 

deze

 boom

 nog

 rechtop

inmiddels 

had tot onze 

grote verrassing een 

bever flink zijn best gedaan.

Even verderop komen we weer een plasje tegen, het zou een wiel kunnen zijn.

Een wiel ontstaat na een dijkdoorbraak, het water stort zich dan met grote kracht door het gat in de dijk en daardoor wordt er veel grond weggespoeld en ontstaat er een diep gat. Het kost dan veel grond om dat gat weer te dichten en daarom wordt een nieuw stuk dijk wanneer het water gezakt is om het ontstane gat heen gelegd in plaats van de dijk weer rechtdoor te trekken. De meningen over het feit  of het wel of geen wiel was, waren hier verdeeld en ik schreef er de volgende haiku/senryu over.

 --------------------------------------------------------

noem het wiel of plas

destijds woest kolkend water

dierbaar plekje nu

--------------------------------------------------------

Linksonder op de foto omhoog naar het water zie je de doorgang van de bever in het riet.

Dit  hele gebied heeft eeuwenlang te lijden gehad van wateroverlast veelal ten gevolge van de Beerse Overlaat.  Bij hoog water kon het Maaswater in de buurt van Cuijk over twee verlaagde dijkvlakken het achterland in stromen. In 1942 werd de Beerse Overlaat opgeheven en werden de dijken aangepast.

Tijdens de wandeling van circa 1.5 tot 2 uur kwamen nog veel wetenswaardigheden over de streek aan bod, zoals de stichting van het klooster Bethlehem in Haren, de flora en fauna  in dit weidse polderlandschap. Ik heb nog een aantal gedichten en haiku/senryu voorgedragen, die allemaal wel ergens op mijn weblog staan.

Zo zagen we vandaag ook nog het Oranjetipje een fraai klein vlindertje dat voornamelijk de pinksterbloem en look-zonder-look als waardplanten heeft.

Ook zagen we tijdens de voorwandeling iets bijzonders, althans voor mij persoonlijk, want ik had dat nog nooit eerder gezien of van gehoord. We kwamen het zogenaamde "sterrenschot" of ook wel "heksensnot" geheten tegen. Het was in dit geval een op kaviaar gelijkend pakketje kikkereitjes met nog zichtbaar de eierstokken van een pad of kikker, dat als prooirestant door de predator was achtergelaten. Je treft het ook vaak aan in een wittig omhulsel van zweleiwitten, wanneer het opgezwollen is door vocht of door de maagsappen van de predator als het uitgebraakt is.

Het was een mooie en leerzame wandeling.

jeer